Czy kawa jest zdrowa? Odpowiadamy

22.01.2024
Czy kawa jest zdrowa? Odpowiadamy
Spis treści:

    Skąd się wzięła kawa?

    Warunki pogodowe panujące w rejonach afrykańskich sprawiają, że to tam można znaleźć najwięcej dziko rosnących kawowców. Nie dziwi więc fakt, że za odkrywców kawy uważa się plemiona z etiopskich regionów górskich. Już starożytności kawa była przez nich spożywana na dziesiątki różnych sposobów. 

    Do prawdziwego przełomu doszło około XII wieku naszej ery, kiedy to na terenach dzisiejszego Jemenu założono pierwsze komercyjne plantacje kawy. Co ciekawe, pierwszą kawiarnię w Europie otworzył Polak, Jerzy Kulczycki, krótko po bitwie pod Wiedniem w 1683 roku.

    Rodzaje kaw

    Światowa uprawa kawy ogranicza się tak do dwóch jej gatunków: arabiki i robusty.

    • Arabica – najstarszy i najpopularniejszy gatunek kawy. Krzewy rosną na stromych zboczach gór. Ziarna kawy tego gatunku są wymagające w uprawie i delikatne. Sporządzone z nich napar jest łagodny i wyjątkowo aromatyczny. 
    • Robusta – gatunek zdecydowanie bardziej odporny na działanie szkodników i warunków atmosferycznych. Robusta pochodzi z Afryki Zachodniej i jest uprawiana na niższych wysokościach. Sporządzony napar jest nieco kwaskowy i ubogi w aromaty. Uważana za gorszy gatunek niż arabica.

    Sprawdź promocje na kawę Arabicę

    Na co pomaga kawa?

    Z piciem kawy nierzadko wiąże się pewien rytuał. Picie kawy to ogromna przyjemność. Na szczęście na korzyść tej przyjemności przemawiają prozdrowotne właściwości kawy. Poznajmy niektóre z nich.

    • Kawa odchudza. Jest jednak pewien warunek – należy pić czarną, niesłodzoną kawę, która ma zero kalorii, działa pobudzająco oraz wspomaga metabolizm. Wzmaga wówczas spontaniczną aktywność fizyczną.
    • Zmniejsza ryzyko choroby Alzheimera. Potwierdzają to badania przeprowadzone przez włoskich naukowców z Uniwersytetu w Weronie pod kierownictwem Mariapiny D’Onofrio. Dowodzą one, że wyciąg z ziaren kawy hamuje formowanie się splątków neurofibrylarnych odpowiedzialnych za rozwój choroby Alzheimera.
    • Zwiększa koncentrację i pamięć. To zasługa kofeiny, która rozszerza naczynia krwionośne i tym samym zwiększa przepływ krwi w organizmie oraz działa stymulująco na ośrodkowy układ nerwowy.
    • Zmniejsza ryzyko depresji. Regularne picie kawy wpływa pozytywnie na zdrowie psychiczne. 2–3 filiżanek kawy dziennie zmniejsza ryzyko wystąpienia depresji o 9-20% i poprawia samopoczucie.
    • Chroni przed marskością wątroby oraz zmniejsza ryzyko rozwoju raka wątroby. Badania przeprowadzone przez naukowców z University of Southampton wskazują, że jedna filiżanka kawy dziennie zmniejsza ryzyko zachorowania na HCC aż o 20 procent! Jest to możliwe dzięki właściwościom przeciwzapalnym kawy oraz wysokiej zawartości przeciwutleniaczy.
    Uśmiechnięty mężczyzna pije kawę.

    Skoro znamy już prozdrowotne działanie kawy, moglibyśmy dojść do mylnego wniosku, że każdy może ją pić hektolitrami. Poniżej podpowiadamy, kto powinien unikać kawy i dlaczego.

    Kto powinien unikać kofeiny?

    Mimo że mała czarna wykazuje szerokie właściwości prozdrowotne, to istnieje pewna grupa osób, która powinna unikać picia kawy. Wśród nich znalazły się osoby chorujące na:

    • wrzodowe zapalenie żołądka i jelit,
    • refluks,
    • nadciśnienie tętnicze,
    • kamicę żółciową.

    Kawa, w nadmiernej ilości, może również negatywnie wpływać na rozwijający się płód, a w związku z tym prowadzić do przedwczesnego porodu i niskiej masy urodzeniowej noworodka. Na czas trwania ciąży najlepiej ograniczyć jej ilość do minimum.

    Czy kawa wpływa negatywnie na organizm?

    Wpływ kawy na organizm człowieka jest naprawdę szeroki. Przedawkowanie napoju wiąże się z przykrymi konsekwencjami, jednak spożycie rozsądnej ilości nie jest szkodliwe, a wręcz przynosi liczne zalety.

    Co ciekawe, napój będzie miał korzystny wpływ na nasz organizm, jeśli zwrócimy uwagę na sposób jego przyrządzania. I tak na przykład filtr stosowany w prasie francuskiej zatrzymuje cenne polifenole, które odpowiadają za przeciwzapalne właściwości kawy. Filtry papierowe, wykorzystywane do przyrządzania kawy w ekspresie przelewowym, ograbiają nasz napój z takich substancji jak kafeol i kafesol o działaniu przeciwnowotworowe.

    Najlepszym rozwiązaniem jest przygotowanie kawy przy pomocy ekspresu ciśnieniowego. Napój przygotowany w ten sposób jest bogaty w cenne antyoksydanty.

    Zobacz promocje na ekspres do kawy

    Czy kawa odwadnia i wypłukuje magnez?

    Pora rozprawić się z popularnym i powtarzanym nagminnie mitem. Umiarkowane picie kawy nie wpływa na utratę magnezu, nie narusza równowagi elektrolitowej i nie prowadzi do odwodnienia. Co ciekawe, sama kawa zawiera 8 mg magnezu w 100 ml! Sytuacja wygląda inaczej w chwili, gdy przekraczamy dzienny limit spożycia kawy bądź też nasza dieta jest uboga w magnez. Wówczas może zajść potrzeba skorygowania diety oraz uzupełnienia niedoborów poprzez suplementację.

    Sprawdź atrakcyjne rabaty na kawę Nescafé

    Kawa a jelita

    Wbrew powszechnej opinii, jakoby kawa wykazywała negatywny wpływ na kondycję jelit, warto nadmienić, że spożycie czarnego naparu może zmniejszać ryzyko wystąpienia niektórych nowotworów, w tym jelita grubego. Na czym polega mechanizm ochronny kawy? Obejmuje on zwiększenie perystaltyki jelit, nasilenie wydalania kwasów żółciowych wraz z kałem oraz zmianę składu mikroflory jelitowej. Kawa mobilizuje jelita do wzmożonej pracy i powstrzymuje rozwój szkodliwych drobnoustrojów.

    Kawa a wątroba

    Wcześniej omówiliśmy korzystne działanie kawy w prewencji schorzeń, takich jak marskość wątroby czy HCC. Warto również dodać, że regularne picie kawy zmniejsza ryzyko zachorowania na kamicę pęcherzyka żółciowego nawet o 17% w porównaniu do osób spożywających kawę sporadycznie.

    Nadciśnienie

    Przeprowadzone w 2017 roku badania pomogły wysunąć wniosek, że regularne i umiarkowane spożywanie kawy nie jest czynnikiem ryzyka pojawienia się nadciśnienia tętniczego. Wyniki metaanalizy Grosso i współpracowników wykazały wręcz odwrotną zależność!

    Osteoporoza

    Czy doniesienia o tym, że picie kawy prowadzi do osteoporozy, są prawdziwe? Wyniki badań przedstawione przez National Librart of Medicine w opracowaniu z kwietnia 2017 roku donoszą, że „umiarkowane spożycie kofeiny nie wpływa ujemnie na częstość występowania złamań, gęstość mineralną kości czy metabolizm wapnia, a nawet może się przyczynić do zmniejszenia ryzyka osteoporozy”.

    Ile kawy można wypić w ciągu dnia?

    Ile filiżanek kawy dziennie można wypić, aby nie wykazywała ona działań niepożądanych? Co mamy na myśli zalecając umiarkowane spożycie kawy? Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności donosi, że jednorazowa dawka kofeiny 200 mg jest bezpieczna dla zdrowej populacji osób dorosłych natomiast dzienne spożycie kofeiny nie powinno przekroczyć 400 mg.

    Zobacz nowe promocje na kawę Jacobs

    Ile kofeiny jest w filiżance kawy?

    Ile kofeiny trafia do organizmu po wypiciu filiżanki kawy? Średnia zawartość kofeiny w filiżance ulubionego naparu to od 60 do 135 mg. Ostateczna wartość zależy od sposobu przygotowania kawy, jej mocy oraz gatunku kawowca.

    Warto zauważyć, że kawa spożyta w późnych godzinach wieczornych może znacznie utrudniać zasypianie oraz przespanie całej nocy. Doświadczenie pokazuje, że ostatnią kawę najlepiej wypić najpóźniej 6 godzin przed snem.

    Kawa ziarnista taniej! Zobacz promocje

    Z czym nie należy łączyć kawy?

    Okazuje się, że nie bez znaczenia dla naszego zdrowia jest to, z czym spożywamy ulubiony napar. Pamiętaj więc, aby nigdy nie łączyć małej czarnej z następującymi produktami:

    • Rośliny strączkowe – orzechy i inne produkty strączkowe to cenne źródło żelaza. Jeśli chcemy z niego skorzystać, unikajmy popijania posiłku małą czarną, która blokuje wchłanianie minerałów.
    • Mięso – popijanie produktów mięsnych kawą hamuje wchłanianie cynku z pożywienia 
    • Nabiał – popularne połączenie kawy z mlekiem powoduje zaburzone wchłanianie wapnia. Miłośnicy białej kawy mogą zastąpić mleko wybranym napojem roślinnym. Kofeina ogranicza również wchłanianie wapnia z pokarmów. 
    • Leki – popijanie leków małą czarną może wywołać przykre dolegliwości pokarmowe, utrudniać wchłanianie substancji leczniczych oraz wchodzić z nimi w niebezpieczne reakcje. 
    • Alkohol – połączenie kawy z napojami wyskokowymi może skutkować nadmiernym pobudzeniem, nieprzewidywalnymi reakcjami a nawet agresją.

    Podsumowanie

    Nie ulega wątpliwości, że aromatyczny napar z ziaren kawowca wyśmienicie smakuje, dodaje energii oraz wykazuje pozytywne działanie na nasz organizm. Wypijając 2-4 filiżanki kawy dziennie znacząco poprawimy jakość swojego życia i samopoczucie!